Wypłata wynagrodzenia po śmierci pracownika 

Podstawowym dokumentem niezbędnym pracodawcy w celu podjęcia właściwych kroków zmierzających do rozliczenia i wypłaty wynagrodzenia zmarłego pracownika jest akt zgonu, a oznaczona w nim data zgonu stanowi dzień zakończenia stosunku pracy (art. 63 KP).

Przedstawiony akt zgonu musi być opatrzony czerwoną pieczęcią organu wystawiającego. Pracodawca potwierdza kopię za zgodność z oryginałem i zostawia ją w aktach pracownika, zwracając oryginał.

Pracodawca powinien uzyskać od osób uprawnionych do otrzymania świadczeń po zmarłym pracowniku dokument potwierdzający pokrewieństwo, a także dodatkowe oświadczenie. Powinno ono zawierać: imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL bądź NIP w zależności od tego, którym posługuje się osoba uprawniona, a także nazwę i adres urzędu skarbowego, w celu uregulowania zobowiązań podatkowych. Natomiast, jeżeli nie ma żadnej osoby uprawnionej, konieczne jest uzyskanie i przedstawienie pracodawcy postanowienia sądu o stwierdzeniu nabyciu spadku bądź zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia.

Pracodawca ma obowiązek rozliczenia należności, które przysługują pracownikowi do dnia śmierci. Prawa majątkowe ze stosunku pracy nie wygasają, lecz przechodzą na osoby wskazane.

Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Prawa majątkowe, których dotyczy ta reguła, to m.in. niewypłacone zmarłemu pracownikowi wynagrodzenie, diety, nagrody, a także ekwiwalent za urlop czy nadgodziny. Wszystkim osobom uprawnionym przysługuje równa część do każdego z tych świadczeń.

Od wypłaconego rodzinie wynagrodzenia i ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy nie potrąca się składek ZUS, jednak konieczne jest odprowadzenie zaliczki na podatek dochodowy.

Powyższa regulacja nie dotyczy zobowiązań pracownika wobec pracodawcy. Długi pracownika zawsze obciążają spadkobierców.

Na pracodawcy spoczywa obowiązek, aby ustalić osoby uprawnione do otrzymania należności po zmarłym pracowniku.

Świadczenia związane ze stosunkiem pracy, otrzymują małżonek oraz inni członkowie rodziny spełniający warunki do uzyskania renty rodzinnej

Zgodnie z art. 67 KP do renty rodzinnej uprawnieni są członkowie rodziny, którzy spełniają warunki określone w art. 68-71 ustawy, czyli:

• • dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione – do 16 lat lub ukończenia nauki w szkole;
  • przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej;
  • małżonek.

Wszystkie wymienione wyżej osoby mają prawo do świadczeń majątkowych ze stosunku pracy po zmarłym pracowniku niezależnie od tego, czy są jego spadkobiercami. Tym samym nawet ich wydziedziczenie nie spowoduje utraty uprawnień do świadczeń.

Wszystkie osoby uprawnione nabywają prawo do każdego ze świadczeń w częściach równych. Jeżeli uprawnionymi są małżonek zmarłego pracownika oraz jego pełnoletnie dzieci, wypłaty należy dokonać indywidualnie, do rąk każdego z uprawionych. Jeżeli dzieci są małoletnie, wypłaty należnych im części dokonuje się do rąk ich rodzica. W razie braku takich osób, prawa te wchodzą do spadku po zmarłym pracowniku i podlegają dziedziczeniu na zasadach ogólnych.

W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna.

Odprawa pośmiertna to jednorazowe świadczenie pieniężne, którego wartość ustala się na podstawie stażu pracy u danego pracodawcy.

Wysokość odprawy, jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynosi:
1) jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat;
2) trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat;
3) sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.

Odprawa pośmiertna nie przysługuje członkom rodziny, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową nie jest niższe niż odprawa pośmiertna.

W przypadku, gdy odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela jest niższe, wówczas pracodawca ma obowiązek wypłacić różnicę.

Autor: Sandra Wardecka