Urlop wypoczynkowy – jak go dobrze zaplanować

Urlop wypoczynkowy to czas wolny od świadczenia pracy przez pracownika, przewidziany przepisami prawa. Zależnie od rodzaju urlopu, pracownik może dostawać w okresie urlopu wynagrodzenie lub nie. Każdy pracownik zatrudniony w ramach stosunku pracy, tj. na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę, ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Urlop ten jest jednym z podstawowych uprawnień każdego pracownika, zatrudnionego na podstawie umowy o pracę. Warto zaplanować go z wyprzedzeniem, wplatając w okres wypoczynku długie weekendy i dni ustawowo wolne od pracy.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Długość urlopu wypoczynkowego jest zależny od edukacji pracownika oraz jego stażu pracy. Każda osoba zatrudniona na umowę o pracę ma niezbywalne prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Kodeks pracy mówi, że wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi:

20 dni, jeśli pracownik przepracował mniej niż 10 lat,
26 dni, jeśli pracownik przepracował co najmniej 10 lat i więcej.

Za łączny okres zatrudnienia uważa się wszystkie okresy zatrudnienia na umowę o pracę, bez względu na przerwy w świadczeniu pracy. W przypadku jednoczesnej nauki oraz pracy, czas nie sumuje się, jednak pracownikowi przyznaje się korzystniejszy dla niego wariant.

W wymiar urlopu wlicza się również edukacja – do okresu pracy wlicza się liczbę lat, zależną od rodzaju szkoły:

3 lata – szkoła zasadnicza i zawodowa,
4 lata – szkoła średnia, ogólnokształcąca,
6 lat – szkoła policealna,
8 lat – szkoła wyższa (studia licencjackie, inżynierskie oraz magisterskie).

Planując urlop zakłada się, że jeden dzień odpowiada 8 godzinom pracy.

Pierwsza praca a urlop wypoczynkowy

Zawierając pierwszą umowę o pracę, pracownikowi przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego z upływem każdego kolejnego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 urlopu. Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu zyskuje prawo do wykorzystywania swojego urlopu w częściach – po każdym przepracowanym miesiącu pracownik zyskuje możliwość skorzystania z kolejnych części urlopu. Warto pamiętać, że urlop nie przysługuje pracownikowi, który nie przepracował w nowej pracy pełnego miesiąca.

Urlop na żądanie i urlop bezpłatny

Każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę ma prawo do urlopu na żądanie. Pracownik może wykorzystać taką możliwość nie częściej, niż cztery razy w roku kalendarzowym. O urlop można wnioskować nawet tego samego dnia przed rozpoczęciem pracy, a jego cel pozostaje prywatną sprawą pracownika i nie trzeba go uzasadniać. Może być przeznaczony na załatwianie nagłych, prywatnych spraw, regenerację lub przy zdarzeniu losowym. Zgodnie z Kodeksem pracy urlop można zgłosić osobiście, telefonicznie, poprzez SMS lub drogą mailową.
Urlop zaczyna się zgodnie z prawem w momencie wyrażenia na niego zgody przez pracodawcę.

Pracownik ma prawo wystąpić o urlop bezpłatny. W czasie jego trwania pracownik nie świadczy pracy i nie otrzymuje wynagrodzenia. Po wykorzystaniu urlopu bezpłatnego pracownik ma prawo do powrotu do wykonywania swoich zadań, a pracodawca nie może odmówić mu powrotu do pracy. Długość urlopu bezpłatnego jest nielimitowana – przepisy nie określają, jak długo może trwać. Urlop tego typu może więc trwać od kilku dni do kilku lat. Przy udzielaniu urlopu, który trwa dłużej niż 3 miesiące istnieje możliwość odwołania pracownika z urlopu.

Wykorzystanie długich weekendów przy planowaniu urlopu

Podczas planowania urlopu wypoczynkowego warto skorzystać z dni ustawowo wolnych od pracy oraz długich weekendów. Dzięki temu nasz wypoczynek będzie dłuższy przy jednoczesnym wykorzystaniu mniejszej puli dni urlopowych. Jest to szczególnie istotne dla osób, którym z racji krótszego stażu pracy przysługuje mniej dni urlopowych.

Jeżeli jesteś zainteresowany rozliczaniem czasu pracy w systemie temu dedykowanym, zapraszamy do kontaktu.

Autor: Sandra Wardecka