Stanowisko pracy – jak powinna przebiegać jego zmiana?

Jednym z podstawowych elementów umowy o pracę, oprócz wynagrodzenia i wymiaru etatu, jest stanowisko pracy. Podpisując umowę, pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy na danym stanowisku przez określony czas za wynagrodzeniem ustalonym w umowie. Stanowisko pracy ma określony zakres obowiązków, których wykonywania pracodawca ma prawo żądać od pracownika. Pracownik ma obowiązek wykonywać te czynności sumiennie i z pełnym zaangażowaniem w ramach czasowych określonych w umowie o pracę. Niekiedy zdarza się, że w trakcie trwania umowy, pracodawca potrzebuje zmienić stanowisko pracy pracownika. Powodem mogą być na przykład zmiany restrukturyzacyjne w zakładzie pracy lub konieczność obsadzenia wolnego stanowiska pracy.

Zmiana warunków umowy o pracę polegająca jedynie na modyfikacji nazwy stanowiska pracy, bez zmiany warunków pracy i wynagrodzenia, nie wymaga od pracodawcy żadnych dodatkowych procedur. Na przykład stanowisko specjalista ds. kadr i spraw socjalnych zostanie zmienione na samodzielne stanowisko ds. kadr i spraw socjalnych i żadne dodatkowe zmiany nie będą wprowadzone, pracodawca może tylko poinformować pracownika, że zmianie ulega nazwa jego stanowiska pracy.

Może tego dokonać w formie aneksu do umowy o pracę, który powinien zostać podpisany przez pracownika.

Ważne jest, aby nowa nazwa stanowiska pracy nie była degradująca  – np. ze specjalisty ds. technicznych na rzemieślnika – ponieważ wówczas należałoby porozmawiać z pracownikiem i podpisać porozumienie zmieniające albo, jeżeli pracownik nie wyrazi zgody na zmianę nazwy, wręczyć mu wypowiedzenie zmieniające.

Zmiana stanowiska pracy w formie porozumienia zmieniającego 

Zmiana stanowiska pracy w formie porozumienia zmieniającego jest najprostszym sposobem zmiany stanowiska pracy. Pracodawca i pracownik dogadują się na mocy porozumienia stron i zawierają aneks do umowy o pracę zmieniający stanowisko pracy. Najczęściej sytuacja taka ma miejsce w przypadku awansu, który wiąże się ze wzrostem wynagrodzenia czy wprowadzeniem dodatkowych profitów.

W przypadku każdej innej zmiany stanowiska należy wręczyć pracownikowi wypowiedzenie zmieniające. W takim wypadku jego umowa o pracę rozwiąże się z ostatnim dniem okresu wypowiedzenia. 
Okres wypowiedzenia jest uzależniony od tego, jak długo dany pracownik jest zatrudniony w firmie i wynosi:

• w przypadku zatrudnienia krótszego niż pół roku – 2 tygodnie;
• w przypadku zatrudnienia powyżej pół roku, a krócej niż 3 lata – 1 miesiąc;
• po upływie 3 lat – 3 miesiące.

Jeżeli pracownik nie złoży sprzeciwu w wymaganym terminie, nowe warunki umowy zaczną obowiązywać po upływie okresu wypowiedzenia.

Zmiana stanowiska pracy a wypowiedzenie zmieniające 

Wypowiedzenie zmieniające powinno zostać skonsultowane z działającymi w zakładzie pracy związkami zawodowymi. Przed wręczeniem pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego, należy utworzyć pismo z pytaniem, czy dana osoba (pracownik) korzysta z obrony związku zawodowego. Organizacje związkowe mają 5 dni na zajęcie stanowiska. Jeżeli pracownik korzysta z obrony, to należy przedstawić związkom zamiar wręczenia wypowiedzenia zmieniającego z podaniem przyczyny wypowiedzenia, która obowiązkowo musi znaleźć się na wypowiedzeniu osoby zatrudnionej na czas nieokreślony. Ważne, aby przyczyna ta nie była pozorna, tylko odpowiadająca rzeczywistym potrzebom zakładu.

Konieczność konsultacji wypowiedzenia zmieniającego dotyczy tylko osób zatrudnionych na umowę o pracę na czas nieokreślony.

Po upływie 5 dni  pracodawca może wręczyć pracownikowi wypowiedzenie zmieniające. Ważne, żeby zrobić to w obecności świadka i w razie odmowy podpisania przez pracownika wypowiedzenia, sporządzić notatkę służbową z zajścia. Zajście to nie będzie miało wówczas znaczenia, ponieważ bieg wypowiedzenia będzie trwał od chwili, gdy pracownik mógł zapoznać się z treścią wypowiedzenia.

Chronieni pracownicy, a wypowiedzenie zmieniające 

Niektórzy pracownicy są szczególnie chronieni przed wręczeniem wypowiedzenia zmieniającego:

• imiennie wskazany uchwałą zarządu zakładowej organizacji związkowej członek związku zawodowego lub inny pracownik będący członkiem danej organizacji związkowej;
• społeczny inspektor – w okresie pełnienia przez niego funkcji, która zgodnie z ustawą trwa 4 lata oraz rok po jej wygaśnięciu, chyba że dojdzie do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia;
• pracownik w wieku przedemerytalnym;
• pracownik w trakcie usprawiedliwionej nieobecności, np. podczas zwolnienia lekarskiego, urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego itp.

Pracodawca może raz w roku przenieść pracownika na 3 miesiące na inne stanowisko pracy pod warunkiem zachowanie jego dotychczasowego wynagrodzenia.

Autor: Sandra Wardecka