Różnica między nadgodzinami dobowymi i średniotygodniowymi

Zgodnie z art.151¹ KP, pierwszeństwo w rozliczaniu mają nadgodziny dobowe, które oblicza się na bieżąco i odejmuje się je od rzeczywistego czasu pracy, ustalając nadgodziny średniotygodniowe, aby nie płacić dwukrotnie za te same godziny pracy. Określając wysokość dodatków za nadgodziny, należy wziąć po uwagę po pierwsze, rodzaj nadgodziny, a po drugie, kiedy miała ona miejsce. Wysokość dodatków za nadgodziny wynosi w przypadku:

1. Nadgodzin dobowych

• 100% wynagrodzenia za nadgodziny nocne, pracę w niedziele i święta nie będące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy oraz w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;
• 50% wynagrodzenia w przypadku dodatkowej pracy w sytuacji niewymienionych powyżej.

2. Nadgodziny średniotygodniowe zawsze wypłacane są z dodatkiem w wysokości 100% wynagrodzenia, chyba że jednocześnie została przekroczona tygodniowa i dobowa norma czasu pracy – w takiej sytuacji przysługuje tylko dodatek z tytułu normy dobowej.

Przykład

Pracownik miał dzień wolny od pracy za przepracowaną wcześniej niedzielę, ale ze względu na chorobę kolegi z działu pracodawca wezwał go do pracy w tym dniu na 10 godzin. W przypadku nieoddania pracownikowi czasu wolnego od pracy pierwsze 8 godzin pracy w tym dniu będzie nadgodzinami średniotygodniowymi, a ostatnie 2 godziny – nadgodzinami dobowymi. Za wszystkie 10 nadgodzin pracownik otrzyma jednak 100% dodatek do wynagrodzenia, gdyż nadgodziny dobowe przypadające w dniu wolnym udzielonym za pracującą niedzielę są wynagradzane także 100% dodatkiem.

W praktyce funkcjonowania firmy na bieżąco mają miejsce sytuacje, w przypadku których dodatkowa praca nie stanowi nadgodzin dobowych i to one w przypadku braku zrównoważenia dodatkowej pracy czasem wolnym przed zakończeniem okresu rozliczeniowego spowodują przekroczenie normy tygodniowej. Pamiętając o nich można przewidywać liczbę nadgodzin średniotygodniowych, które powstaną po zakończeniu okresu rozliczeniowego.

Do takich przypadków należą:

• praca w dniach wolnych od pracy w wymiarze do 8h w takim dniu;
• praca w dniach, w których pracownik miał zaplanowane w harmonogramie czasu pracy mniej niż 8h;
• praca wynikająca z wcześniejszego wezwania pracownika do pracy po dniu wolnym od pracy;
• praca przypadająca w czarnej dziurze, czyli między dwoma dobami pracowniczymi.